-
1 nad
Ⅰ praep. 1. (powyżej) over, above- nad kimś/czymś [znajdować się] over a. above sb/sth- nad głównym wejściem over a. above the main entrance- łuna nad miastem a glow over the city- 1500 metrów nad poziomem morza 1,500 metres above sea level- miał siniak nad lewym okiem he had a bruise over a. above his left eye- mieszkali nad sklepem they lived over a. above the shop- rano nad miastem przeszła burza a storm broke over the city in the morning- tumany kurzu unosiły się nad drogą clouds of dust rose over the road- piłka przeleciała wysoko nad poprzeczką the ball went high over the bar- pochylić się nad kimś/czymś to lean a. bend over sb/sth- pochyliła się nad kołyską she leaned a. bent over the cot- pochylali się nad mapą they were bending over a map- nad coś [kierować się] over a. above sth- balon wzbił się nad chmury the balloon soared up above the clouds- myśliwce nadleciały nad miasto fighter planes flew over the city2. (w pobliżu) nad Wisłą/Bałtykiem on the Vistula/the Baltic- Wiedeń leży nad Dunajem Vienna lies on the Danube- kupili dom nad jeziorem they bought a house on a. by a lake- opalali się nad rzeką they were sunbathing by the river- spacer nad brzegiem rzeki/Sekwany a walk along a. by the riverside/along the Seine- nad coś [kierować się] to sth- pojechać nad morze to go to the seaside- pójść na spacer nad jezioro to take a walk to the lake- wycieczka nad Wigry a trip to Lake Wigry3. (wskazuje na podporządkowanie) over- być a. stać nad kimś to be over sb- nad sobą miał dyrektora finansowego above him he had the financial director- kontrola nad czymś control over a. of sth- mieć nadzór nad czymś to supervise sth, to have control over sth- sprawować władzę nad czymś to exercise authority a. power over sth- przewaga nad kimś/czymś superiority a. the advantage over sb/sth- opieka nad ludźmi w podeszłym wieku care of the elderly4. (wskazuje na temat) on, about (czymś sth)- dyskusja nad budżetem discussion on a. about the budget- dyskutowali nad projektem uchwały they were discussing the (draft) bill- praca nad czymś work on a. at sth- pracować nad planami budynku to work on the design of a building- rozmyślać nad czymś to ponder on a. over sth- medytować nad czymś to meditate on a. upon sth- siedzieć nad książką to pore over a book- ślęczeć nad lekcjami to slog away at one’s homework pot.5. (z określeniami wyrażającymi uczucia) at, for, over- ich zachwyt nad jego obrazami their delight over his paintings- użalić się nad kimś to feel sorry for sb, to pity sb- użalać się nad sobą a. nad własnym losem to feel sorry for oneself pot., pejor.; to bemoan one’s lot książk., żart.- znęcać się nad kimś to torment sb- zlituj się nade mną/nad nim have mercy on me/him6. (tuż przed) (just) before- nad ranem/wieczorem (just) before dawn a. daybreak/dusk a. nightfall7. książk. (bardziej niż) than- nic straszniejszego nad wojnę nothing more terrible than war- cóż piękniejszego nad miłość what can be more beautiful than love?- kochać kogoś nad życie to love sb more than life itself- nad wszystkie rozrywki uwielbiał kino of all pastimes he adored the cinema more than anything else- praca nad siły superhuman work- poeta nad poetami a towering poet- przebój nad przeboje an all-time hit- skandal nad skandale a scandal to end all scandals- łotr nad łotrami an arch-villain; a consummate villain książk.- nade wszystko above all (else), more than anything (else)- nade wszystko cenił spokój he valued peace and quiet more than anything a. above all else- była sławna, bogata, a nade wszystko urodziwa she was famous, rich, and, above all, good-lookingⅡ nad- w wyrazach złożonych (wskazujące na wyższy stopień) nadkomisarz chief superintendent GB- nadczułość hypersensitivity* * *prepnad morze/rzekę — to the seaside/river* * *prep.+ Ins.1. (= powyżej, ponad) above, over; nad głową (= w górze) overhead.2. (= na brzegu l. krawędzi, blisko) nad (samą) granicą at the (very) border, near the border; nad grobem at the graveside; przen. (= blisko śmierci) at death's door, with one foot in the grave; nad morzem at the seaside, on the sea; nad rzeką/jeziorem on the river/lake; Waszyngton leży nad Potomakiem Washington lies l. is located on the Potomac River; nad przepaścią t. przen. on the edge of a precipice; nad ranem in the early morning.3. (przedmiot uwagi l. kontroli) litować się nad kimś feel pity for sb; (= okazywać komuś miłosierdzie) have l. take pity on sb; mieć przewagę nad kimś have the advantage on l. over sb, have the upper hand over sb; opieka nad dziećmi child care; pastwić się nad kimś torment sb; płakać nad czymś cry over sth; rozpaczać nad kimś/czymś lament for sb/sth; sprawować władzę nad kimś/czymś rule sb/sth; form. have/hold dominion over sb/sth; stracić panowanie nad sobą lose one's temper; pot. blow one's top, blow a gasket, hit the ceiling.4. (temat rozważań l. dyskusji) debata nad ustawą/wnioskiem debate on a bill/motion; zastanawiać się nad czymś consider sth, pause over sth.5. (cel badań l. wysiłków) pracować nad czymś work on sth.6. lit. (podkreślenie wyjątkowości; często z archaiczną formą narzędnika) mistrz nad mistrzami l. nad mistrze master of l. over masters; Pieśń nad Pieśniami Bibl. the Song of Songs.prep.+ Acc.1. ( cel w przestrzeni) over, above; nad głowę above one's head; (= w górę) up; nad miasto over the town l. city.2. (= na brzeg) nad jezioro/morze/rzekę to the lake/sea/river.3. lit. ( porównanie lub wybór) than, above; cenić coś nad życie value sth above life; cóż jest (lepszego) nad wino? what (is) better than wine?; nade wszystko above all.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nad
-
2 gł|owa
f 1. (część ciała) head- pokiwać głową to nod (one’s head)- pokręcić a. potrząsnąć głową to shake one’s head- pochylać głowę to bow one’s head- podnosić głowę to raise one’s head; przen. to rebel, to revolt- ból głowy a headache- cierpieć na ból głowy to have a headache- głowa mi/jej pęka a. puchnie od hałasu/waszego gadania all the noise/your chatter is giving me/her a splitting headache- włożyć czapkę na głowę to put a cap on- chodzić z gołą a. odkrytą głową to go bareheaded- głową naprzód [upaść, skoczyć] headlong, head first- od stóp do głów from head to toe a. foot- zmierzyć kogoś wzrokiem od stóp do głów to look sb up and down, to look sb over from head to foot- ubrana na czerwono od stóp do głów dressed in red from head to toe- przerastać kogoś o głowę (być wyższym) to be a head taller than sb; przen. to be head and shoulders above sb- głowa ci/mu się kiwała (ze zmęczenia) you were/he was nodding off; (od alkoholu) you were/he was tipsy- krew uderzyła mu/jej do głowy the blood rushed to his/her head- kręciło się jej/mi w głowie she/I felt dizzy, her/my head was spinning- szumiało mu w głowie his head was spinning a. whirling- leje mi się na głowę my roof leaks- (mieć) dach nad głową (to have) a roof over one’s head2. (umysł) head, mind- z głowy (z pamięci, bez sprawdzania) from memory- chodzi mi po głowie myśl a. pomysł, żeby zmienić pracę I’ve been toying with the idea of changing jobs- siedzieć komuś w głowie [myśl, wydarzenie] to be on sb’s mind, to weigh on sb’s mind- ten problem od tygodnia siedzi mi w głowie I haven’t been able to get my mind off the problem all week- nie mieścić się komuś w głowie to be unbelievable a. incredible, to boggle sb’s mind- nie mieści mi się w głowie, jak mogłeś zapomnieć o jej urodzinach I can’t believe you forgot her birthday- nie postać komuś w głowie [myśl, pomysł] to not occur to sb, to not enter sb’s mind a. head- nawet w głowie mi nie postało, żeby się jej sprzeciwiać it never even occured to me to contradict her- nic mi nie przychodzi do głowy nothing comes to mind, I can’t think of anything- nie przyszło jej do głowy, żeby do niego zadzwonić a. że powinna do niego zadzwonić it didn’t occur to her to phone him a. that she ought to phone him- przelecieć a. przemknąć komuś przez głowę [myśl, pomysł] to cross sb’s mind- przeleciało a. przemknęło mu przez głowę, żeby do nich napisać the idea of writing to them crossed his mind- wchodzić/nie wchodzić komuś do głowy [nauka, przedmiot szkolny] to come/to not come easily to sb- daty zawsze łatwo wchodziły jej do głowy she’s always had a good head for dates- języki obce łatwo wchodzą mu do głowy he picks up foreign languages easily, foreign languages come easily to him- matematyka w ogóle nie wchodzi mi do głowy I have no head for maths- wylecieć komuś z głowy to slip sb’s mind- wszystko, czego się uczyłem, na egzaminie wyleciało mi z głowy I’d studied really hard, but during the exam my mind went blank, everything that I’d learned went out of my head during the exam- wyleciało mi z głowy, że miałam pojechać po niego na lotnisko I was supposed to pick him up at the airport but it completely slipped my mind- kłaść a. pakować coś komuś łopatą do głowy to cram sth into sb’s head- miałam/miał/miała pustkę w głowie my/his/her mind went blank- mieć mętlik w głowie to be all mixed up- moja w tym głowa, żeby… it’s up to me to…- mieć coś z głową to be off one’s head- mieć dobrze w głowie to be sensible- mieć głowę do czegoś to have a (good) head for sth [matematyki, interesów]- mieć głowę zajętą czymś/kimś to be preoccupied with sth/sb- mieć spokojną głowę to have nothing to worry about- mieć wolną głowę to have a clear head a. mind- nabić a. zaprzątnąć sobie głowę czymś to stuff one’s head with sth- nie mam teraz głowy do tego I’ve got too many other things on my mind to think about that right now- robić coś z głową/bez głowy to use/to not use one’s head a. one’s common sense when doing sth- wyjazd na wycieczkę zaplanowany z głową/zupełnie bez głowy a well-/thoughtlessly planned trip- zaświtać komuś w głowie [myśl, pomysł] to dawn on sb- już mi coś zaczęło świtać w głowie I was beginning to get the idea- rozjaśniło mi/mu się w głowie it became clearer to me/him- po rozmowie z matką rozjaśniło mi się w głowie talking to a. with my mother helped me sort it all out- tracić głowę pot. to lose one’s head3. (człowiek inteligentny) brain pot.- człowiek z głową a man/woman with a good head on his/her shoulders- mądra głowa a brain pot.- jej siostra to tęga a. mądra głowa her sister is a real brain- z tego matematyka to nie lada głowa this mathematician is a real brain4. (fryzura) hair(cut), hairstyle- modnie uczesana głowa a fashionable hairstyle- miała głowę prosto od fryzjera she’d just had her hair done- zrób coś z tą głową, wyglądasz jak czupiradło do something with your hair, you look a fright5. (w wyliczeniach) na głowę a. od głowy each, per person- do zapłacenia jest 100 zł na głowę a. od głowy it costs 100 zlotys each a. per person- dochód na głowę mieszkańca per capita income- spożycie alkoholu na głowę mieszkańca per capita alcohol consumption6. (przywódca) head- głowa rodziny the head of the family- koronowane głowy crowned heads- głowa państwa Polit. the head of state- głowa kościoła anglikańskiego/(rzymsko)katolickiego Relig. the head of the Anglican/(Roman) Catholic church- łamać sobie głowę nad czymś pot. to puzzle over sth, to chew sth over- łamać sobie głowę czymś to (w)rack a. cudgel one’s brain(s) about sth, to chew sth over- mieć na tyle oleju w głowie, żeby… pot. to have the wit(s) a. the brains a. the sense to… pot.- zawracać komuś głowę to bug sb pot.; to bother a. pester sb- suszyć komuś głowę to nag sb- przewracać komuś w głowie [zaszczyty, pochlebstwa, sukcesy] to go to sb’s head- mieć coś/kogoś z głowy pot. (pozbyć się) to get rid of sb/sth; (załatwić sprawę) to get sth out of the way a. over (and done) with pot.- wybij sobie z głowy wakacje za granicą you can just forget about going abroad for the holidays pot.- wybić coś komuś z głowy pot. to put sb off sth- muszę mu wybić z głowy ten pomysł I have to put him off that idea- wziąć sobie kogoś/coś na głowę pot. to take sb/sth on one’s shoulders- siedzieć komuś na głowie pot. to stay with sb- rodzina z Kanady siedzi mi na głowie od miesiąca I’ve had relatives from Canada on my hands all month pot.- zwalić się komuś na głowę pot. to descend on sb- mieć z kimś/czymś urwanie głowy pot. to have one’s hands full with sb/sth pot.- w domu było urwanie głowy there was bedlam in the house- zachodzę w głowę, gdzie mogłam wsadzić paszport/zostawić teczkę I’m going nuts trying to figure out where I could’ve put my passport/left my briefcase- mieć głowę na karku a. nie od parady to have one’s head screwed on right a. screwed the right way, to have a good head on one’s shoulders- przewyższać kogoś o głowę to be head and shoulders above sb- (po)bić kogoś na głowę to outdo sb; to run a. make rings (a)round sb pot.- konkurencja bije nas na głowę pod względem liczby sprzedanych egzemplarzy/kontroli jakości the competition is running rings around us in terms of sales/quality control- mieć mocną/słabą głowę to have/to not have a strong head (for alcohol), to hold/to not hold (one’s) liquor well- iść a. uderzać komuś do głowy [alkohol] to go (straight) to sb’s head- kurzyło mu się z głowy he was drunk- dać głowę (stracić życie) to lose one’s life- głowę dam, że… I’m positive a. absolutely certain (that)…- skrócić kogoś o głowę a. uciąć komuś głowę to behead sb- nadstawiać głowy a. głowę to risk one’s neck- odpowiadać a. ręczyć głową za kogoś/coś to stick one’s neck out for sb/sth- naznaczyć cenę na czyjąś głowę to put a price on sb’s head- chodzić z głową w chmurach to have one’s head in the clouds- chować głowę w piasek to bury one’s head in the sand- wisieć (komuś) nad głową to be hanging over sb a. over sb’s head- nosić głowę wysoko to hold up one’s head a. to hold one’s head (up) high- rwać a. drzeć włosy z głowy to tear one’s hair out- schylać a. pochylać głowę przed kimś to bow (down) before sb- stawać na głowie (żeby coś zrobić) pot. to bend over backwards (to do sth), to break one’s neck (to do sth)- tłuc a. walić głową o mur to beat a. bang one’s head against the wall a. against a brick wall- ukręcić czemuś głowę pot. to hush sth up [sprawie, aferze]; to nip sth in the bud [plotce]- wchodzić komuś na głowę pot. to walk all over sb- wylać komuś kubeł zimnej wody na głowę pot. to bring sb (back) down to earth- wziąć kogoś za głowę pot. to take sb in hand- włos ci/mu z głowy nie spadnie it won’t harm a hair on your/his head- włos się mi/jej na głowie jeży (od czegoś) sth makes my/her hair stand on end, sth makes my/her hair curl- życie a. los nie głaszcze go/jej po głowie he/she doesn’t have an easy life- spokojna głowa not to worry pot.; don’t worry- spokojna głowa, zdążymy don’t worry, we’ll be on time- niech cię o to głowa nie boli that’s not your problem, don’t worry about it- głowa do góry! chin up!, cheer up!- marzenie ściętej głowy a pipe dream- czapki z głów! hats off!The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gł|owa
-
3 przej|echać
pf — przej|eżdżać impf Ⅰ vt 1. (przemieścić się) to travel- wczoraj przejechał samochodem/rowerem/pociągiem 100 km yesterday he travelled 100 km by car/bicycle/train- przejechaliśmy konno ze wsi do pobliskiego miasta we travelled on horseback from the village to the nearby town- przejeżdżał kilkaset kilometrów dziennie he travelled several hundred kilometres every day- przejechaliśmy dziś szmat drogi od Warszawy we travelled a long way from Warsaw today- przejechał całą Europę he went a. travelled across Europe2. (przekroczyć) to pass through [skrzyżowanie, tunel]; to go across [most]- przejechać granicę państwa to cross the border a. frontier3. (minąć) to pass by- w drodze do pracy przejeżdża koło naszego domu on his way to work he passes by our house4. (rozjechać) to run over [osobę, zwierzę]- o mało nie przejechał go samochód he was very nearly run over by a carⅡ vi 1. (zmienić miejsce pobytu) to go- drogą co jakiś czas przejeżdżały ogromne ciężarówki every now and then huge lorries passed by a. were passing by a. swept past- z Krakowa przejechał do stolicy from Cracow he went to the capital2. (przesunąć) przejechać ściereczką/odkurzaczem po czymś to run a duster/vacuum cleaner over sth- przejechała grzebieniem po włosach a. przez włosy she ran a comb through her hair- przejechała po wargach jasną szminką she ran a. went over her lips with a pale lipstick- przejechał dłonią po lśniącej powierzchni he ran his hand over the shiny surface- przejechała palcem po spisie she ran her finger down the list- przejechać wzrokiem po kimś/po czymś to have a quick look at sth, to run one’s eye over sb/sth- przejechał wzrokiem po zebranych, szukając kogoś he ran his eye over the gathering in search of somebody- przejechała wzrokiem po wystawie sklepowej she took a quick look at the shop windowⅢ przejechać się — przejeżdżać się 1. (przemieścić się) to go on a ride- przejechali się do lasu they went on a ride to the forest- przejechał się rowerem kolegi he went for a ride on his friend’s bicycle2. pot. (oszukać się) przejechać się na czymś to come a cropper on sth pot.- przejechałem się, inwestując na giełdzie I came a cropper on the stock exchange- przejechała się na tej jego udawanej przyjaźni she fell for his show of friendship- na tym interesie można się tylko przejechać there’s nothing good you can say about this business■ przejechać kogoś a. komuś kijem/laską po twarzy/plecach a. przez twarz/plecy to hit sb with a stick across the face/back- przejechać się na tamten świat/na cmentarz pot. to kick the bucket pot.- przejechać się po kimś/czymś pot. to bash sb/sth pot.; to hammer sb/sth pot.; to pull sb/sth apart a. to pieces pot., to savage sb/sth pot.- krytycy zdrowo przejechali się po nowym filmie the critics pulled the new film to pieces- przejechać stację/przystanek to miss the station/stopThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przej|echać
-
4 o
ntO jak Olga — ≈O for Oliver (BRIT), ≈O for Olive (US)
* * *I.on.indecl. ( litera) O, o; O jak Olga O for Olive, O as in Olive.II.o1int.1. ( wyraża zdziwienie) oh; o rety! oh boy!, oh my!; o Boże! oh my God!, o nie! oh no!2. ( wyraża gest wskazywania) look!; o tam! over there!III.o2prep.1. + Acc. l. Loc. (cel myślenia, mówienia, pytania) about; mówić o kimś/czymś talk about sb/sth; myśleć o kimś/czymś think about sb/sth; pytać o kogoś/coś ask about sb/sth; prosić o coś ask for sth; gniewać się o coś be angry about sth, be angry over sth; kłócić się o coś quarrel about sth; przyprawiać kogoś o mdłości make sb sick; być zazdrosnym o kogoś/coś be jealous of sb/sth; oskarżać kogoś o coś accuse sb of sth, charge sb with sth; mieć o czymś pojęcie have an idea of sth; nie mieć zielonego pojęcia o czymś not to have the foggiest l. faintest idea of sth.2. + Acc. (obiekt, na który skierowana jest czynność) against, on; opierać się o kogoś/coś lean against sb/sth; uderzać o coś hit against sth, hit sth; potykać się o coś trip over sth, trip on sth, stumble on sth.3. + Acc. ( różnica wielkości) by; większy o metr one meter longer, longer by one meter; starszy/młodszy o rok one year older/younger.4. + Loc. ( termin) at; o godzinie szóstej at six (o'clock); o północy at midnight; o świcie at dawn.5. + Loc. ( określone cechy) with, of; człowiek o silnych nerwach man with strong nerves; roślina o pięknych kwiatach plant with beautiful flowers; dziewczyna o ujmującym uśmiechu girl with a charming smile; człowiek o dużych wymaganiach demanding person, person of high expectations; chodzić o kulach walk on crutches; chodzić o lasce walk with a stick; chodzić o własnych siłach walk on one's own; żyć o chlebie i wodzie live on bread and water.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > o
-
5 o1
praep. 1. (wskazujące na temat) [rozmowa, rozmawiać, informacja, pogłoski] about- książka o kimś/czymś a book about a. on sb/sth- ustawa o pornografii the law on pornography- o czym jest ten film? what is the film about?- mówić/myśleć o kimś/czymś to talk/think about a. of sb/sth- dyskutować o czymś to discuss sth- zapytać o kogoś/coś to ask about sb/sth- zapytaj kogoś o godzinę/drogę ask somebody the time/way- zapytała go o cenę she asked him about the price- wiedzieć o kimś/czymś to know about sb/sth- nic mi o tym nie wiadomo I know nothing about it- nie zapomnij o jej urodzinach don’t forget (about) her birthday- nie miała pojęcia o poezji she knew nothing about poetry- co sądzisz o tej książce? what do you think of this book?- był przekonany o swojej racji he was convinced he was right- proces o zabójstwo a murder trial- oskarżony o zdradę stanu accused of high treason- martwić się o kogoś/coś to worry about sb/sth- gniewać się o coś to be angry a. cross GB about sth- być zazdrosnym o kogoś/coś to be jealous of sb/sth- o co masz do mnie żal? what have I done to upset you?2. (wskazujące na cel) for- prosić o coś to ask for sth- poproś go o kawałek chleba ask him for a piece of bread- poprosimy go o zmianę decyzji we’ll ask him to change the decision- chciałbym cię o coś poprosić I’d like to ask you something, there’s something I’d like to ask you- dbać o zęby/włosy to care for one’s teeth/hair- dbać o figurę to watch one’s figure a. weight- wystąpić o stypendium to apply for a grant/scholarship- zabiegać o poparcie to seek support- walczyć o przetrwanie to fight for survival- rywalizować o pierwsze miejsce to compete for first place- proszę o spokój! quiet, please!- pasażerów uprasza się o niepalenie passengers are kindly requested not to smoke3. (wskazujące na przedmiot sporu) about, over- kłótnia o coś a quarrel about a. over sth- wojna o granice a war over the borders- sprzeczać się o drobiazgi to quarrel over trifles4. (wskazujące na kontakt fizyczny) on, against- uderzyć głową/kolanem o coś to hit a. bang one’s head/knee on a. against sth- fale uderzały o skały the waves beat against the cliffs- odbijali piłkę o ścianę they were bouncing the ball against the wall- koła stukały o szyny the wheels clattered on the rails- rozerwał marynarkę o gwóźdź he tore his jacket on a nail- oparł drabinę o ścianę he leant the ladder against the wall5. (z określeniami czasu) at- o (godzinie) czwartej at four (o’clock)- o wpół do dziewiątej at half past eight- o świcie/zmroku at dawn/dusk- o północy at midnight- wstał o zwykłej godzinie he got up at his usual hour6. (z określeniami ilości, liczby) by- wzrosnąć/obniżyć się o 10% to rise/fall by 10 per cent- wzrost/spadek zatrudnienia o 2% a two per cent rise/fall a. drop in employment- o dwa centymetry dłuższy/krótszy two centimetres longer/shorter- o połowę krótszy/tańszy half the length/price- o dziesięć lat starszy/młodszy ten years older/younger- jest ode mnie wyższy o pół głowy he’s half a head taller than me- o wiele lepszy/większy far better/bigger- te buty są o dwa numery za duże these shoes are two sizes too big- mieszkamy o trzy domy dalej we live three houses further on a. down the road- wyprzedzał ich o trzy metry/sekundy he was three metres/seconds ahead of them- spóźniła się o godzinę she was an hour late- spałeś o godzinę dłużej ode mnie you slept an hour longer than me- może się pan pomylić o dziesięć lat your answer must be correct to within ten years7. książk. (określające cechę) with- dziewczyna o niebieskich oczach i jasnych włosach a girl with blue eyes and fair hair- mydło o zapachu cytryny lemon-scented soap- film o żywej akcji a well-paced film- koło o średnicy/promieniu metra a circle one metre in diameter/with a one-metre radius- odcinek drogi o długości ośmiu kilometrów an eight-kilometre stretch of the road8. (posługując się) chodzić o lasce to walk with a stick a. cane- poruszać się o kulach to walk on crutches- wstać o własnych siłach to get up on one’s own a. unaided- żyć o chlebie i wodzie to live on bread and waterThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > o1
-
6 przez
praep. 1. (na drugą stronę) across, through [park, pustynię]; over [przeszkodę, płot, barierę]; over, across [most, rów]; (na wylot) through [ścianę, chmury]- głęboka blizna przechodząca mu przez czoło a deep scar stretching across his forehead- chmury ciągnące się od Skandynawii, przez Morze Północne po Wyspy Brytyjskie clouds stretching from Scandinavia across the North Sea as far as the British Isles- przejść przez jezdnię to cross the street, to go across the street- przeskoczyć przez strumyk to jump over a. across a stream- sweter przerzucony przez oparcie krzesła a jumper thrown over the back of a chair- wejść/wyskoczyć przez okno to come in through/jump out of the window- przeciskać się przez tłum to push one’s way through the crowd- brnąć przez śnieg to plough through the snow- usłyszeć jakiś hałas przez ścianę to hear some noise through the wall- most przez Wisłę a bridge across a. over the Vistula- pociąg do Kolonii przez Poznań i Hanower a train to Cologne via Köln a. passing through Poznań and Hanover- torba z paskiem przez ramię a bag with a shoulder strap- okno przez całą szerokość ściany a window covering the entire width of the wall2. (po drugiej stronie) across- mieszkali przez podwórko they lived across the courtyard- nocowaliśmy przez ścianę we slept in adjacent rooms3. (o doświadczeniu) through [fazę, okres, życie]- przejść pomyślnie przez egzamin to pass a. get through an exam4. (czas trwania) for; (od początku do końca) through- przez dwa dni/trzy lata for two days/three years- przez chwilę for a moment- przez jakiś czas for some time- przez cały czas all the time- przez cały dzień/rok all through the day/year, throughout the day/year- pracować przez całą noc to work all through the night a. the whole night (through)- skończę tłumaczenie przez niedzielę/maj I’ll finish the translation over Sunday/during May5. (w stronie biernej) by (kogoś/coś sb/sth)- dom zniszczony przez pożar a house destroyed by fire- zakazany przez prawo forbidden by law- został ukąszony przez węża he was bitten by a snake6. (za pomocą) przez lunetę/szkło powiększające through a telescope/magnifying glass- przez telefon [rozmawiać] on the phone; [poinformować] over the phone- transmitowany przez radio/telewizję broadcast a. transmitted on the radio/on television- pić sok przez słomkę to drink juice through a. with a straw- napisać coś przez kalkę to make a carbon copy of sth- prasować spodnie przez mokrą szmatkę to iron a pair of trousers through a damp cloth- uczcili pamięć zmarłych przez powstanie they paid tribute to the dead by rising from their seats- głosowali przez podniesienie ręki they voted by a show of hands- słowo „chirurg” pisze się przez „ch” the word ‘chirurg’ is spelt with a ‘ch’7. (z powodu) through, out of- przez niedopatrzenie/nieuwagę through a. out of negligence/carelessness- przez złośliwość out of malice- przez pomyłkę/przypadek by mistake/accident- przez kogoś because of a. through sb- przez niego złamałem sobie nogę because of a. thanks to iron. him I broke my leg- to wszystko przez ciebie/przeze mnie it’s all your/my fault, it’s all because of you/me- przez to because of that- miał krótszą jedną nogę i przez to lekko utykał he had one leg shorter than the other and because of that he had a slight limp- przez to, że… through the fact that…, because…- straciliśmy mnóstwo pieniędzy przez to, że mu uwierzyliśmy we lost a lot of money, all because we trusted him8. (za pośrednictwem) through- rozmawiać przez tłumacza to speak through an interpreter- zarezerwować hotel przez biuro podróży to book a hotel through a travel agent- poznałem przyszłą żonę przez Roberta I met my wife through Robert- list wysłano przez gońca the letter was sent by messenger a. through a messenger9. (wskazujące na interpretację) by- przez pierwiastki ciężkie rozumiemy pierwiastki cięższe od wodoru by heavy elements we undertstand elements heavier than hydrogen- co przez to rozumiesz? what do you understand by that?- co chcesz przez to powiedzieć what do you mean by (saying) that?10. Mat. by- podziel/pomnóż sumę przez 5 divide/multiply the sum by 511. (w numerach) by- Domaniewska 7/9 (siedem łamane przez dziewięć) 7-9 (seven to nine) Domaniewska Street* * *prep +acc1) ( na drugą stronę) acrossprzechodzić (przejść perf) przez ulicę — to walk across the street; to cross the street
przez granicę/rzekę — across lub over the border/river
2) ( poprzez) throughprzez park/pustynię — through lub across the park/desert
przez Poznań do Warszawy — through lub via Poznań to Warsaw
3) ( ponad) over4) ( za pomocą)przez radio/telefon — over lub on the radio/phone
to się pisze przez dwa "l" — it's spelt with double "l"
5) ( czas trwania) forprzez ten rok wiele się zmieniło — a lot has changed for lub in this past year
robić (zrobić perf) coś przez niedzielę/wakacje — to do sth over Sunday/the holidays
6) ( z powodu)przez pomyłkę/przypadek — by mistake/accident
przez to, że... — because...
7) ( w konstrukcjach biernych) bymnożyć/dzielić przez 2 — to multiply/divide by 2
* * *prep.+ Acc.1. (= poprzez) (śnieg, okno, bramę, ścianę) through.2. (= w poprzek) (ulicy, rzeki) across.4. (= przy pomocy, za pomocą) through, over; przez Internet through l. over the Internet; przez kolegę through a friend; przez telefon/radio over the phone/radio.6. (= w ciągu) for, during, over; przez minutę/tydzień/miesiąc for a minute/week/month; przez całą noc throughout the night; przez przerwę/weekend during l. over the break/weekend.7. przez kogoś (= z powodu) because of sb; (= z winy) through sb's fault; to się stało przez niego it happened because of him, it happened through his fault.8. ( sprawca) by; napisany przez Kowalskiego written by Kowalski; dobrze traktowany przez nauczycieli well treated by teachers.9. ( w działaniach arytmetycznych) by; podziel to przez dwa divide it by two; trzeba pomnożyć powierzchnię podstawy przez wysokość you need to multiply the area of the base by the height.10. przez przypadek by accident; mówić przez sen speak in one's sleep; co przez to rozumiesz? what do you mean by this?; to się pisze przez u it's spelled with a „u”.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przez
-
7 sypać
1. (-pię, -piesz); perf - pnąć; vt(piasek, mąkę) to pour, to sprinkle; (pot: zdradzać) to inform on lub against2. vi; potsypać żartami/faktami — to reel off jokes/facts
* * *ipf.1. + Acc. l. Ins. (piasek, ziarno, proszek) pour ( sth) ( na coś on l. onto sth) ( do czegoś into sth); (kwiaty, kawałki papieru itp.) strew ( sth) ( na coś on l. over sth); ( przyprawę) sprinkle ( sth) ( na coś on l. over sth); (= rozrzucać) scatter ( sth) ( po czymś on l. over l. around sth); (= rzucać czymś sypkim) throw ( sth) (w coś/kogoś at sb/sth); ( pociskami) shower l. hail ( sth) (down) (w kogoś/coś on l. upon sb/sth); sypać cukier do kawy/herbaty put sugar into one's coffee/tea; sypać iskrami send (out) sparks; spark.2. ( o zjawiskach przyrody) śnieg sypie it's snowing; sypało cały dzień it snowed all day; sypało nam piaskiem w twarze the wind blew sand in our faces.3. przen. sypać dowcipami jak z rękawa crack jokes all the time; sypać pieniędzmi scatter one's money around; sypać pochwałami/komplementami be lavish with praises/compliments; sypać przekleństwami/obelgami hurl curses/insults.4. pot. (= zdradzać, donosząc) squeal on (sb); sypać kolegów na policji squeal on one's friends to the police; squeak.5. tylko ipf. (= usypywać) heap up, build, raise; sypać szańce build ramparts.ipf.1. (= opadać) fall, pour down; (= spadać masowo) shower (down), hail (down); ( o śniegu) snow (na kogoś/coś on sb/sth).2. tylko ipf. (= rozpadać się) crumble, fall apart, fall to pieces.3. ( o iskrach) fly.4. (= napływać w dużej ilości) flow in, come streaming.5. (o wąsie, zaroście, brodzie) sprout.6. (o brawach, okrzykach) come.7. (o komplementach, nagrodach, pochwałach) shower down ( na kogoś on sb); (o karach, naganach) fall ( na kogoś on sb).8. pot. (= obciążać samego siebie mimowolnie) betray o.s.9. pot. (= pomylić się) goof; sypnąć się z czegoś szkoln. (= oblać coś) flunk sth.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sypać
-
8 zal|ać
pf — zal|ewać impf (zaleję — zalewam) Ⅰ vt 1. (oblać) [osoba] zalać coś czymś to pour sth over sth- zalać owoce syropem/ogórki słoną wodą to pour syrup over the fruit/brine over the cucumbers- zalać ranę jodyną to pour iodine over a wound- zalać ogień to pour water over the flames2. (zatopić) [woda, rzeka] to flood [miasto, podłogę]- zalać łazienkę [osoba] to flood the bathroom- zalało nam piwnicę our basement flooded- powódź zalała całe miasto the entire city was flooded- miastu grozi zalanie the town is threatened by flooding- zalane tereny the flooded areas- fale zalewały pokład waves were sweeping over the deck- pot zalewał mu oczy sweat was pouring into his eyes- jej zalane łzami oczy her tear-filled eyes3. (zamoczyć) zalać coś czymś to spill sth over a. on sth- zalać sobie spodnie czerwonym winem to spill red wine over one’s trousers4. przen. (wystąpić na dużą skalę) [osoba, problemy] to flood- zalewać kogoś potokiem informacji to flood sb with information- miasto zalewa fala przestępczości a crime wave sweeps through the city- tanie towary zalewają rynek cheap goods are flooding the market- tłumy zalały plac the crowd spilled onto the square5. przen. (opanować) [uczucie] to flood- zalała ją fala wspomnień memories flooded her mind- żal zalał mu serce a feeling of sadness flooded (through) him6. przen. (oświetlić, zabarwić) to flood- słoneczny blask zalał pokój sunshine flooded (into) the room- ogród zalany światłem księżyca a moonlit garden- rumieniec zalał mu twarz a blush flooded over his face7. Techn. (wypełnić) to fill [otwór, dziurę] (czymś with sth)- zalać otwory betonem to fill the holes with concrete8. Aut. to flood [silnik, gaźnik] 9 Techn. to prime [pompę] Ⅱ zalać się — zalewać się 1. (oblać się) zalać się herbatą/kawą to spill tea/coffee over a. on oneself 2. pot. (upić się) to get sloshed pot. 3. (zacząć płakać, krwawić) zalać się łzami to break down in tears- zalał się krwią he had blood all over himThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zal|ać
-
9 pamię|ć
f 1. sgt (zdolność) memory- stracić pamięć to lose one’s memory2. sgt (pamiętanie) remembrance książk.- składać hołd czyjejś pamięci to pay tribute a. homage to sb, to commemorate sb- zostawić po sobie dobrą/złą pamięć to be well remembered/to leave a bad memory3. Komput. memory□ pamięć logiczna Psych. logical memory- pamięć muzyczna musical memory- pamięć wzrokowa visual memory- pamięć absolutna Psych. total recall- pamięć długotrwała Psych. long-term memory- pamięć fotograficzna photographic memory- krótka pamięć short memory- pamięć krótkotrwała Psych. short-term memory■ ku a. dla pamięci for remembrance- za mojej pamięci within my memory- za mojej pamięci zdarzyło się to dwa razy it happened twice within my memory- za (świeżej) pamięci pot. while your memory is fresh- dziurawa pamięć memory a. mind like a sieve- błogosławionej pamięci of blessed memory- mój nieodżałowanej pamięci ojciec my late (and much) lamented father- świętej pamięci… late…- moja świętej pamięci żona my late wife- cofać się a. sięgać a. wracać pamięcią do czegoś to go over sth in one’s mind a. memory, to cast one’s mind back to sth- cofnął się pamięcią do fatalnego wieczoru he cast his mind back to the fatal evening- liczyć/dodawać w pamięci to count/add from memory- mieć coś w pamięci to remember sth, to have a vivid memory of sth- mam w pamięci tamten wieczór/jej oczy I have a vivid memory of that evening/of her eyes- wciąż trzeba mieć w pamięci zasady higieny one should constantly keep in mind the rules of hygiene- mieć dobrą/złą pamięć do czegoś to have a good memory for sth/to have no memory for sth- miał złą pamięć do liczb he had no memory for figures- nie dowierzać pamięci to not trust one’s memory- przywodzić a. przywoływać na pamięć kogoś/coś to bring to mind sb/sth- wszystko to przywodzi na pamięć Szekspira all this brings to mind Shakespeare- recytować/mówić z pamięci to recite/speak from memory- stanąć a. ożyć w pamięci to come back to one’s mind- szukał w pamięci angielskiego odpowiednika he searched his memory for an English equivalent- próbował wydobyć z pamięci jakieś nazwiska he searched his memory for some names- uczyć się na pamięć to learn by heart- umieć a. znać coś na pamięć to know sth by heart- wbić sobie coś w pamięć przest. to confide sth to memory- wskrzeszać w pamięci kogoś/coś to evoke a. revive the memory of sb/sth- wymazać z pamięci kogoś/coś to wipe a. blot sb/sth (out) from one’s memory- wyryć a. zapisać (sobie) coś w pamięci to have sth imprinted on a. etched in one’s memory- zachować kogoś/coś we wdzięcznej pamięci to retain a fond memory of sb/sth- zaskarbił sobie wdzięczną pamięć personelu medycznego he is fondly remembered by medical staff- wysilać pamięć to try hard to remember- zakochać się bez pamięci to be madly in love- zakochał się w niej bez pamięci he fell head over heels in love with her- dziękuję za pamięć thanks for remembering- zatrzeć się w pamięci to be blacked out from one’s memory- jeżeli mnie pamięć nie myli a. nie zawodzi if my memory serves me correctly- przebiegł pamięcią czwartkowe wydarzenia/miniony rok he ran his mind quickly over the events of last Thursday/of the last year- żył pamięcią swej wielkiej miłości/zmarłej żony he lived for the memory of his great love/late wife- żył w naszej pamięci he remained vivid a. fixed in our memory, he stood out in our memoryThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pamię|ć
-
10 głowa
head; (pot: umysł) brain, mindkoniak/sukces uderzył mu do głowy — the brandy/success went to his head
przyszło mi do głowy, że... — it (has) just occurred to me, that...
mieć coś/kogoś na (swojej) głowie — (przen) to have sth/sb on one's hands
* * *f.Gen.pl. głów1. (człowieka, zwierzęcia) head; ból głowy headache; marzenie ściętej głowy pie in the sky, wishful thinking; trupia głowa skull and crossbones; od stóp do głów from head to foot; z odkrytą l. gołą głową bare-headed; bić kogoś na głowę be more than a match for sb; być czyimś oczkiem w głowie be the apple of sb's eye; chować głowę w piasek bury l. hide one's head in the sand; domagać się czyjejś głowy call for sb's head; drapać się w głowę scratch one's head; kręcić głową shake one's head; mieć dach nad głową have a roof over one's head; mieć głowę na karku pot. have a good head on one's shoulders; mieć słabą głowę pot. not be able to hold one's liquor; mieć urwanie głowy w pracy be having a hectic time at work; skinąć głową nod one's head; stawać na głowie, żeby coś robić stand on one's head l. bend over backwards to do sth; strzec kogoś/czegoś jak oka w głowie watch sb/sth like a hawk; zmyć komuś głowę pot. rake sb over the coals; dam sobie głowę uciąć, że... I'd bet my life that...; głowa mi pęka I've got a splitting headache; kręci mi się w głowie my head is spinning l. reeling; niech cię o to głowa nie boli never you mind; od przybytku głowa nie boli there is never too much of a good thing; ręczę za to głową I can vouch for it; włos z głowy mu nie spadnie not a hair of his head shall be injured, I can vouch for his safety; woda sodowa uderzyła mu do głowy pot. sb has got a big head, sb has grown too big for his/her britches; wszystko stoi na głowie everything has been turned upside down l. topsy turvy; głowa do góry! cheer up!2. (= rozum) head, mind; człowiek z głową na karku a man with a good head on his shoulders; łamać sobie głowę nad czymś rack one's brains over sth; mieć coś z głowy have sth off one's mind; mieć olej w głowie have one's head screwed on right; przychodzić do głowy spring to mind; przyszło mi do głowy, że... it just came l. occurred to me that...; nic mi nie przychodzi do głowy nothing springs to mind; robić coś z głową use one's head to get sth done; suszyć komuś głowę give sb grief, bitch at sb; tracić głowę lose one's head; wylecieć z głowy slip one's mind; zawrócić komuś w głowie cast a spell on sb; zawracać komuś głowę pester l. bug sb about sth; nie zawracaj sobie tym głowy don't bother l. worry yourself about it; chodzi mi po głowie pewien pomysł I have an idea; chyba masz coś z głową pot. I think you have sth wrong upstairs; chyba masz nie po kolei w głowie pot. I don't think you have all your marbles; jego nazwisko wyleciało mi z głowy I had his name on the tip of my tongue; mam inne sprawy na głowie I've got other things to worry about; mam pustkę w głowie my mind is a blank, I have a mental block; moja w tym głowa, żeby... I'll make sure that...; nie mam głowy do interesów I don't have a head for business; to się nie mieści w głowie it staggers the mind l. imagination; wybij to sobie z głowy get that idea out of your head; spokojna głowa! pot. stay cool!; rusz głową! use your head!; zawracanie głowy! nonsense!; kto nie ma w głowie, ten ma w nogach little wit in the head makes much work for the feet l. heels.3. (= człowiek jako osoba myśląca) head; co dwie głowy, to nie jedna two heads are better than one; co głowa, to rozum so many men, so many minds; mądrej głowie dość dwie słowie a word to the wise is sufficient.4. (= człowiek jako jednostka) head; pół litra na głowę a half liter per head; płacić od głowy pay by the head.6. (np. kapusty) head; głowa cukru loaf of sugar.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > głowa
-
11 kłaść
(na stole, na stół) to put, to lay; (go garnka, torebki) to put; ( fundamenty) to laykłaść (wielki) nacisk na coś — to lay lub place (great) emphasis on sth
* * *ipf.1. (= umieszczać w pozycji leżącej) lay, place; (= odkładać) put down; kłaść karty na stół show one's cards; kłaść kogoś spać l. do łóżka put sb to bed.2. (= wkładać, wtykać) put, stuff ( do czegoś in sth).3. przen. kłaść coś na karb czegoś attribute sth to sth; put sth down to sth; kłaść krzyżyk na kimś czymś l. (pot.) lachę na kogoś/coś give up on sb/sth, write sb/sth off; kłaść coś komuś łopatą do głowy pot. cram sth into sb's head.4. (= zakładać na siebie) put ( sth) on; don.5. bud. (= układać) lay; kłaść kafelki/zaprawę/cegły lay tiles/mortar/bricks; kłaść tynk na ścianę plaster a wall.6. (= przechylać, przyginać) bend down; (= przewracać) knock down; kłaść kogoś/coś pokotem mow sb/sth down.7. pot. (= zaprzepaszczać, niweczyć) ruin.ipf.2. kłaść się (do łóżka) (= iść spać) go to bed; kłaść się wcześnie/późno go to bed early/late; kłaść się z kurami keep early hours.3. (= rozpościerać się) spread, lie, hang (na czymś l. nad czymś over sth); kłaść się cieniem na czymś cast a shadow on l. over sth.4. (= ciążyć) weigh (na kimś/czymś on l. upon sb/sth); kłaść się ciężarem na czyimś sercu weigh upon sb's heart; weigh down sb's heart.5. (= przewracać się) fall down.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > kłaść
-
12 bi|ć
impf (biję) Ⅰ vt 1. (zadawać ciosy) (ręką, kijem) to hit; (pięścią) to punch; (batem) to whip; (pasem) to beat- bić kogoś w twarz/po twarzy to punch/hit sb in the face- bić ile wlezie to beat a. knock the (living) daylights out of sb pot.- bić do upadłego to beat sb until he drops- bij, zabij! przest. charge!; up boys and at ’em! przest., pot. ⇒ zbić22. (zabijać) to slaughter, to kill [bydło, świnie]; to kill [muchy] ⇒ ubić 3. (wyciskać w metalu) to mint, to strike [monety]; to strike [medal]; (drukować) to strike off ⇒ wybić 4. (wbijać) to bang a. knock in [pale] ⇒ wbić 5. Kulin. to whip, to beat [krem, jajka] 6. (zwyciężać w walce) to beat, to defeat [wojsko, kraj] 7. (przewyższać) to beat, to outdo- bić na głowę kogoś/coś to beat sb/sth hands down pot., to knock spots off sb/sth GB pot.- ten lek bije wszystkie inne pod względem skuteczności działania in terms of effectiveness this medicine beats/outdoes all the others- ona bije męża inteligencją she outshines her husband in intelligence8. Gry (w kartach) to beat; (w szachach, warcabach) to take- bić króla asem to beat a king with an ace- dama bije waleta a queen beats a jack- w szachach nie można bić króla the king cannot be taken in chess ⇒ zbić2Ⅱ vi 1. (uderzać) to strike, to hit (czymś w coś sth with sth)- bić kilofem w skałę to strike (at) rock with a pickaxe- bić pięścią w stół to bang one’s fist on the table- biją w dzwony they’re ringing the bells, the bells are ringing- deszcz bije w okna the rain is beating against the windows- fale biją o brzeg the waves are beating against the shore- pies bił ogonem o ziemię the dog was beating its tail on a. against the ground- bić czołem przed kimś przen. to bow (down) to a. before sb, to make a low bow to sb2. (wydawać dźwięk) [dzwon] to ring (na coś for sth); [zegar] to strike- dzwony biją na mszę/na trwogę the bells are ringing for Mass/are ringing a tocsin daw.3. pot. [licznik] to run- zgaś światło, bo licznik bije turn the light out, you’re running up the meter4. (tętnić) to beat- puls chorego bije słabo the patient’s pulse is weak- ale mi bije serce! my heart’s really beating/racing!- dopóki mi serce bije w piersi as long as I have breath in my body a. as I draw breath5. (wydobywać się gwałtownie) [woda, źródło] to spurt, to gush; [ogień] to spout, to spurt; [zapach, blask] to be given off- fontanna bije wysoko the fountain spurts a. gushes high into the air- od lampy bije silny blask the lamp gives off an intense glare- alkohol za bardzo mu bije do głowy alcohol goes straight to his head6. (dać się zauważyć) z jego twarzy biła radość his face was radiant with joy- z jej postawy bije pewność siebie she exudes self-confidence7. Wojsk. (strzelać) to fire, to shoot (w coś/po czymś at sth); (z armat) to shell (w coś/po czymś sth)- działa biły przez cały dzień the cannons were firing all day (long)Ⅲ bić się 1. (uderzać samego siebie) to slap vt- z radości bił się dłońmi po udach he slapped his thighs with joy- bił się ogonem po bokach it beat its tail from side to side2. (uderzać jeden drugiego) to fight (z kimś o coś/kogoś with sb over sth/sb)- często bił się z kolegami he often got into fights with other children3. (walczyć podczas wojny) to fight (z kimś o coś with sb for sth)- bić się za ojczyznę to fight for one’s country4. Hist. (w pojedynku) to duel (z kimś o coś/kogoś with sb over sth/sb)- bić się na szable to duel with swords- bić się na pistolety to fight a duel with pistols■ bić brawo to clap, to applaud- bić brawo na stojąco to give a standing ovation- bić pokłony komuś (kłaniać się) to bow (down) to a. before sb, to make a low bow to sb; (korzyć się) to bow and scrape to sb pejor.; to kowtow to sb pot., pejor.- bić w kogoś/coś [mówca, krytyk] to hammer sb/sth pot., to slam sb/sth pot.; [sytuacja, zmiana] to hit, to hurt- nowe przepisy biją w drobnych przedsiębiorców the new regulations are hitting a. hurting small business(es)- bić w oczy przen. to strike a. hit sb- ich niekompetencja bije w oczy the first thing that strikes you is their incompetence- bić się z myślami to be in two minds, not to be able to make up one’s mind- nie wiem, co zrobić, biję się z myślami I don’t know what to do, I can’t make up my mindThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > bi|ć
-
13 obracać
1. (-am, -asz); perf obrócić; vt 2. vi( iść tam i z powrotem) to go there and backobrócić coś w gruzy — to bring sth to ruin, to lay waste to sth
obracać pieniędzmi/kapitałem — to put money/capital to profit
* * *ipf.1. (= kręcić, przewracać) turn; obrócić klucz w zamku turn the key in the lock; obracać oczami roll one's eyes; obracać w tańcu whirl l. spin sb ( dancing); obracać coś w palcach twiddle with sth, finger sth; obracać pieniędzmi conduct financial l. business transactions; obracać językiem pot. blabber, jabber; to się obróci przeciwko tobie it will turn against you.2. (= kierować, zwracać ku czemuś) turn; obrócić l. skierować na kogoś wzrok turn one's eyes to sb; obrócić na bok turn to the side; obracać kota ogonem blow smoke over sth (usu. twist the meaning of one's own words, statements, promises, etc.).3. (= przeznaczać, inwestować) make use ( coś na jakiś cel of sth for a certain purpose); obrócić coś na swój pożytek turn sth to one's profit.4. (= przemieniać) turn into; obracać coś w gruzy l. perzynę bring sth to ruin, lay waste to sth; obrócić coś wniwecz shatter, crush sth to smithereens; obrócić wniwecz czyjeś nadzieje shatter one's hopes; obracać coś w żart turn sth into a joke.5. pot. (= chodzić tam i z powrotem) go there and back.6. wulg. ( mieć stosunek z kobietą) bang, grind; Br. shag.ipf.1. (= kręcić się) turn, revolve, rotate; obracać się w koło spin; obracać się wokół osi pivot; obrócić się na pięcie turn l. spin on one's heel; Ziemia obraca się wokół własnej osi astron. the earth rotates on its axis; a jednak się obraca and yet it does move ( words of Galileo).2. (= odwracać się) turn; obracać się na drugi bok roll over; obrócić się tyłem l. plecami do kogoś turn one's back on sb; obracać się przeciwko komuś turn against sb; obracać się jak chorągiewka change one's views or loyalties (political, etc.).3. (= zmieniać się) turn into; obrócić się w gruzy l. perzynę be shattered, be crushed into smithereens.4. (= przebywać, znajdować się) mingle, mix; obracać się wśród kogoś mingle l. socialize with sb, rub elbows l. shoulders with sb; obracać się w różnych kręgach move in different circles.5. (= dotyczyć) revolve; jego zainteresowania obracają się wokół leksykografii his interests revolve around lexicography.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > obracać
-
14 przeciągać
impf ⇒ przeciągnąć* * *1. -am, -asz, -nąć; perf; vt(przewlekać: nić) to thread; ( sznur) to pull through; ( przesuwać) to drag; (rozmowę, zebranie) to prolong, to protract; (słowa, sylaby) to draw out2.( o chmurach) to drift by lub past; ( o ptakach) to fly overhead; ( o armii) to march past; ( o pojazdach) to file pastprzeciągać strunę (przen) — to overstep the mark
* * *ipf.1. (= przewlekać) ( nić) thread; (sznurek, żyłkę, rzemień itp.) lace; (sznur, linę) reeve, pull through.2. (= rozciągać między czymś) stretch, extend; przeciągać linię wysokiego napięcia stretch high voltage wires.3. (= ciągnąć, przesuwać) drag, pull, haul; przeciągać kogoś na swoją stronę win sb over l. round, bring sb over to one's side; przeciągać linę play tug of war.4. (= przesuwać po powierzchni) rub, stroke, touch; przeciągnąć ręką po czymś run one's hand across sth; przeciągnąć farbą po czymś spread paint over sth, apply paint to sth.5. (= pokonywać odległość) pass; ( o ptakach) fly overhead l. by; ( o wojsku) march past; ( o pojazdach) file past; chmury przeciągają nad jeziorem clouds are drifting above the lake.6. (= przedłużać trwanie czegoś) protract, prolong, draw out; przeciągnąć debatę spin out the debate.7. (= naprężać) stretch; przeciągać strunę overplay one's hand, stretch one's luck, overstep the mark; nie przeciągaj struny don't push it too far, don't push your luck.8. (= wydłużać sylaby, słowa) drawl, draw out.9. techn. pull, draw.ipf.1. (= wydłużać swoje trwanie) run over time, drag on l. out; ( w czasie) stretch out, spin out, be protracted; jej drzemka przeciągnęła się do dwóch godzin her nap stretched to l. lasted two hours; zebranie się przeciągnęło do późna meeting lasted l. stretched till late in the evening.2. (= rozciągać kończyny) stretch (o.s.), have a stretch; przeciągnął się i ziewnął he stretched and yawned.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przeciągać
-
15 zarzucać
impf ⇒ zarzucić* * *1. (-cam, -casz); perf - cić; vt( rzucając zawieszać) to throw over; ( nakładać na siebie) to throw on; ( porzucać) to give up, to abandon2. vizarzucać coś papierami/kwiatami — to scatter papers/flowers all over sth
( o pojeździe) to skidzarzucić komuś ręce na szyję — to throw lub fling one's arms round sb's neck
* * *ipf.zarzucić pf.1. (= rzucając, zaczepiać, przewieszać) (linę, lasso) dab, noose ( na coś around sth); (plecak, koc, sznur) throw; (wędkę, sieć) cast; ( płaszcz) hang; zarzucać komuś ręce na szyję fling one's arms round sb's neck.2. (= wkładać na siebie w pośpiechu) throw, fling; zarzucać coś na ramiona throw sth about one's shoulders.3. (= rzucając, pokrywać) scatter, strew; ( obowiązkami) swamp ( kogoś czymś sb with sth); ( towarem) saturate; zarzucać kogoś pytaniami bombard sb with questions, fire/shower questions at sb; zarzucać rynek towarami flood/saturate the market with goods.4. (= wytykać) (kłamstwo, zdradę) accuse ( coś komuś sb of sth); taunt, reproach ( coś komuś sb with sth); lay sth at sb's door; trudno komuś/czemuś cokolwiek zarzucić sb/sth is hard l. difficult to fault; nie móc nic sobie zarzucić walk tall; nie mogę mu nic zarzucić I have no fault to find with him.5. (= porzucać) drop, call a halt ( coś to sth); lay aside; (naukę, palenie, obyczaj) give up; (plan, przekonania, zwyczaj) relinquish; (pomysł, plan) ditch, throw/toss/chuck overboard.6. ( o pojeździe) (= wpadać w boczny poślizg) skid, side-slip.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > zarzucać
-
16 walcz|yć
impf vi 1. (w konflikcie zbrojnym, bezpośrednim starciu) [osoba, armia, państwo] to fight- walczyć na pięści to fight with one’s a. the fists- walczyć na miecze/noże to fight with swords/knives- walczyć mieczem/szablą to fight with a sword/sabre- walczyć przeciw(ko) komuś/czemuś to fight against sb/sth- walczyć z kimś o coś to fight with sb over sth- walczyć za ojczyznę a. w obronie ojczyzny to fight for one’s country- walczyć do końca a. do upadłego to fight to the bitter end- walczyli o odzyskanie niepodległości they fought for independence- walczące strony podpisały rozejm the belligerents a. belligerent states signed a truce- mój ojciec walczył w partyzantce my father was a guer(r)illa (fighter)- walczyła ze złodziejem she struggled with a thief- bracia walczyli o piłkę the brothers fought over a ball- walczył, żeby się uwolnić he struggled to free himself2. (przeciwstawiać się) to oppose vt (z kimś/czymś sb/sth); (rywalizować) to compete, to contend (o coś for sth)- robotnicy walczący z systemem/kierownictwem fabryki workers opposing the regime/the management of a factory- walczyli (między sobą) o władzę/o klientów they competed (with each other) for power/to win customers- walczące strony/partie nie przebierały w środkach the contending a. competing sides/parties were unscrupulous- walczyć na boisku/w finale/w wyścigach to compete on a pitch/in the final/in a race- walczyć na ringu to fight in the ring- walczyć o pierwsze miejsce/tytuł mistrza/złoty medal to compete for the first place/a championship/a gold medal- dwie drużyny walczące ze sobą w turnieju two teams competing against each other in a tournament4. (zmagać się) to struggle; to wrestle przen. (z czymś with sth); to battle (z czymś against sth)- walczyć z trudnościami/problemami/przeciwnościami to struggle a. grapple with difficulties/problems/against adversities- walczyć z chorobą to battle against an illness- walczyć ze snem a. z sennością to struggle to remain awake- walczyć ze śmiercią to be near to death, to be on the verge of death- przez lata walczyła z depresją she wrestled with depression for years5. (zabiegać) to stand up (o coś for sth); to struggle (o kogoś/coś for sb/sth)- walczyć o swoje prawa/prawa człowieka to stand up for one’s rights/human rights- narody walczące o pokój/demokrację nations struggling for peace/democracy- supermarkety muszą walczyć o klientów supermarkets have to compete for customers6. (mocować się) to wrestle, to struggle (z czymś with sth)- walczyć z zamkiem błyskawicznym to wrestle with a zip- walczyć z nieporęcznym kufrem to struggle with an unwieldy trunk■ ciekawość walczy w nim (o lepsze) z obawą curiosity and fear are competing to get the better of him- walczyć z wiatrakami to tilt at windmillsThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > walcz|yć
-
17 przebiegać
1. -am, -asz, przebiec; perf; vt(trasę, odcinek) to run2.(o zjawisku, chorobie, rozmowie) to proceed; (o człowieku, zwierzęciu: przemykać) to rush lub dash (across); (o linii, drodze) to goprzebiec coś wzrokiem lub oczami — to run one's eyes over sth
* * *ipf.1. (= przebyć biegiem) run; przebiec pięć kilometrów run five kilometers; czarny kot przebiegł mi drogę a black cat crossed my way.2. (= szybko się przesunąć) run, pass (obok kogoś/czegoś past l. by sb/sth); przebiegać coś l. po czymś wzrokiem run one's eyes over sth; przebiegać coś myślą l. pamięcią search one's memory for sth; coś mi przebiegło przez myśl sth crossed my mind; wiadomość przebiegła kraj the news spread across the country; ironiczny uśmiech przebiegł po jej twarzy an ironic smile ran across her face.3. (= ciągnąć się) ( o drodze) stretch, run; ( o rzece) flow; granica przebiega tamtędy the border runs over there.4. (= odbywać się) go, proceed; przebiegać zgodnie z planem go l. run according to plan; operacja przebiegła bez trudności the surgery proceeded l. went without difficulties.pf.(= biegać przez jakiś czas) run, spend some time running.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przebiegać
-
18 żal
m (G żalu) 1. (uczucie smutku) sorrow C/U; (po śmierci kogoś) grief; (uczucie zawodu) regret C/U- żal po czymś grief at a. over sth- przejmować kogoś żalem to fill sb with grief- pogrążony w żalu książk. grief-stricken- pozostali w nieutulonym żalu the bereaved2. (współczucie) sorrow U, pity U- żal mi go I feel sorry for him3. (skrucha) remorse U, regret C/U (za coś for sth); contrition książk. (za coś for sth) 4. zw. pl (skargi) resentment U, grudge- czuć głęboki żal do kogoś to feel deep resentment towards sb- mieć żal to have a grudge- □ żal za grzechy Relig. contrition- Gorzkie Żale Relig. Lenten Psalms- gorzkie żale Relig. Lent service* * *-u; -e; m( smutek) sorrow; ( skrucha) regret; ( rozgoryczenie) bitternessmieć do kogoś żal — to have lub bear a grudge against sb
żal za grzechy — REL repentance
* * *I.żal1mi1. (= smutek) sorrow; (zwł. po stracie bliskiej osoby) grief ( z jakiegoś powodu over l. at sth); pogrążyć się w żalu grieve, mourn, be sorrowful, be grief-stricken; usychać z żalu be dying from sorrow; serce mi pęka z żalu my heart bleeds; mam nadzieję, że nie masz do mnie żalu? I hope you have no hard feelings toward me; nie pomogą spóźnione żale it's no use crying over spilt milk; z żalem zawiadamiamy, że... we regret to inform that...; z żalem with deep regret; zrobił to bez żalu he did it without regret.2. (= skrucha) regret, remorse, contrition; żal za grzechy rel. penitence, repentance; żal niedoskonały ( z obawy przed karą) attrition.II.żal2adv.(= smutno) zrobiło mi się żal I felt sorry; czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal what the eye sees not, the heart craves not; strasznie mi jej żal I feel sorry for her, I pity her.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > żal
-
19 męcz|yć
impf Ⅰ vt 1. (zadawać ból) to torture, to torment ⇒ zamęczyć 2. (wyczerpywać) to tire out- męczyć sobie wzrok to strain one’s eyes ⇒ zmęczyć3. (denerwować) to torment, to pester (kogoś czymś sb with sth)- nie męcz mnie swoim gadaniem stop pestering me with your chatter ⇒ zamęczyć4. (usilnie prosić) to pester (kogoś o coś sb with sth)- dziecko męczyło matkę o zabawkę the child pestered his mother to buy him a toy5. pot. (robić niechętnie) to toil (coś over sth)- męczyć gamy i pasaże na fortepianie to toil over the scales and arpeggios on the piano ⇒ zmęczyćⅡ męczyć się 1. (cierpieć) to suffer, to feel pain 2. (szybko tracić siły) to tire (out)- ojciec męczy się szybkim marszem the father tires when walking quickly ⇒ zmęczyć się3. (robić z trudem) to toil (nad a. z czymś over sth); to sweat- męczył się nad zadaniami z matematyki he sweated over the maths problems■ męczyć się jak potępieniec (cierpieć) to suffer like a condemned soul; (trudzić się) to sweat bloodThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > męcz|yć
-
20 przesk|oczyć
pf — przesk|akiwać impf Ⅰ vt 1. (pokonać przeszkodę) [osoba, koń, pies] to jump, to leap [rów, przeszkodę]- koń czysto przeskoczył mur i rów the horse cleared the wall and the ditch- przeskakiwał po dwa stopnie naraz he was bounding up the stairs two (steps) at a time- przeskoczył skrzyżowanie na czerwonym świetle he jumped the lights, went over a red light at the crossroads2. przen. (znaleźć się powyżej określonego poziomu) to go beyond a. over [poziom, próg]- czterdziestkę to on już dawno przeskoczył he’s well over forty- przeskoczyć kogoś (wzrostem) to become taller than sb; (umiejętnościami) to outstrip a. outflank sb3. pot. (pominąć) to skip (over), to skip [sth] over [rozdział, temat, fragment]- takie są przepisy i ja ich nie przeskoczę these are the regulations and I cannot do anything about it- pewnych spraw nie da się przeskoczyć there are certain things that cannot be avoidedⅡ vi 1. (przemieszczać się) to jump, to skip- przeskoczyć przez coś to jump a. leap over a. across sth [rów, płot, kałużę]; to vault (over) sth [poprzeczkę, barierę]- przeskakiwał z kamienia na kamień he was hopping from stone to stone- wiewiórka przeskakiwała z gałęzi na gałąź the squirrel was leaping from branch to branch- iskra elektryczna przeskakuje między elektrodami a spark passes between the electrodes- wskazówka zegara przeskoczyła na trzecią the hand of the clock moved to three2. (przechodzić od jednej rzeczy do drugiej) to skip- przeskakiwać z tematu na temat to skip from one subject to another- myśl przeskakuje z tematu na temat my/his/her thoughts are in turmoil a. in a whirl- aktor przeskakuje od tragizmu do komizmu the actor is able to switch from the tragic to the comic■ sam siebie nie przeskoczysz pot. you can’t do more than that- nie mów hop, póki nie przeskoczysz przysł. there’s many a slip ’twixt cup and lip przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przesk|oczyć
См. также в других словарях:
go over sth — Ⅰ. go over (sth) ► to become or make something become greater than a particular limit of time, money, etc. : »These additional costs made the project go over. »Be prepared to go over budget. Main Entry: ↑over Ⅱ. UK US go over sth Phrasal Verb… … Financial and business terms
take sb/sth to task over sth — take sb/sth to task (over sth) ► to criticize a person, group of people, or an organization for doing something that you think is very wrong: »Farmers took the large supermarket chains to task over their ruthless pricing. Main Entry: ↑task … Financial and business terms
take sth to task over sth — take sb/sth to task (over sth) ► to criticize a person, group of people, or an organization for doing something that you think is very wrong: »Farmers took the large supermarket chains to task over their ruthless pricing. Main Entry: ↑task … Financial and business terms
take sb to task over sth — take sb/sth to task (over sth) ► to criticize a person, group of people, or an organization for doing something that you think is very wrong: »Farmers took the large supermarket chains to task over their ruthless pricing. Main Entry: ↑task … Financial and business terms
preside over sth — UK US preside over sth Phrasal Verb with preside({{}}/prɪˈzaɪd/ verb [I] ► to be in charge of a meeting, trial, etc. or during an important event: »On Tuesday he presided over a three hour board meeting. »EU countries take turns presiding over… … Financial and business terms
ˌget ˈover sth — phrasal verb 1) to start to feel happy or well again after something bad has happened to you It can take weeks to get over an illness like that.[/ex] Don s pretty upset, but he ll get over it.[/ex] 2) can t get over sth used for saying that you… … Dictionary for writing and speaking English
look over sth — UK US look over sth Phrasal Verb with look({{}}/lʊk/ verb [I] ► to quickly examine something: »I had a few minutes before the meeting to look over the figures … Financial and business terms
run over sth — UK US run over sth Phrasal Verb with run({{}}/rʌn/ verb (running, ran, run) ► to quickly repeat or give the main points of something: »I ll just run over what s been said so far … Financial and business terms
run the rule over sth — ► to examine something to see if it is good enough or right for a particular purpose: »A number of bidders are understood to be running the rule over the company. Main Entry: ↑run … Financial and business terms
run your eye over sth — ► to look quickly at the whole of something: »Would you mind running your eye over this agreement before I sign it? Main Entry: ↑run … Financial and business terms
turn over sth — UK US turn over sth Phrasal Verb with turn({{}}/tɜːn/ verb [I or T] ► UK COMMERCE, FINANCE to make a particular amount of money from sales in a particular period: »The company turned over $340 million last year … Financial and business terms